Akut Miyelojenöz Lösemi (AML) Belirtileri Nelerdir?

Akut miyelojenöz löseminin erken evrelerinde meydana gelen belirti ve semptomlar sıklıkla grip ya da diğer yaygın hastalık belirtileriyle benzeşebilirler. Ortaya çıkan belirti ve semptomlar etkilenen kan hücresinin tipine göre farklılık gösterebilirler. Akut miyelojenöz lösemi belirtileri ve semptomları aşağıdaki gibidir:

• Kemik ağrısı
• Ateş
• Uyuşukluk ve halsizlik
• Nefes darlığı
• Soluk ten
• Sık enfeksiyonlar
• Kolay morarma
• Sık burun kanaması ve diş etlerinde meydana gelen kanamalar benzeri olağandışı oluşan kanamalar

Ne Zaman Doktora Görünmek Gerekir?

Kişiler olağandan farklı olarak ve endişe duyulacak belirti ya da semptomlar fark ederlerse bir doktordan randevu almalıdırlar.

Akut Miyelojenöz Lösemi (AML) Teşhis

Kişiler akut miyelojenöz lösemi belirti ya da semptomlarını hissediyorlarsa doktorlar bu kişilere aşağıdakilerin de yer aldığı birtakım testler önerebilirler. Bu testlerle teşhis konulması kolaylaşacaktır.

• Kan Testleri

Kan testlerinde akut miyelojenöz lösemi belirtilerine rastlanabilir. AML’li pek çok insanda çok fazla beyaz kan hücresi, yeterli kırmızı kan hücresi ve trombosit yoktur. Ayrıca blast hücrelerinin varlığı da akut miyelojenöz lösemi göstergeleri arasındadır. Blast hücreler, normalde kemik iliğinde yer alan fakat kanda dolaşmayan olgunlaşmamış hücrelerdir.

• Kemik İliği Testi

Lösemi teşhisinde kan testi büyük bir açıklık sağlar. Fakat tanının doğrulanması için genel olarak kemik iliği testi yapılır. Kemik iliği biyopsisinde kemik iliği örneğinin çıkarılması gerekir. Bunun için bir iğne kullanılır. Örnek genel olarak kalça kemiğinden (posterior iliak krest) alınır. Alınan numune, test için laboratuvara gönderilir.

• Lomber Ponksiyon (Omurga Musluğu)

Kimi durumlarda lösemi hücrelerinin kontrol edilebilmesi için omuriliğin etrafındaki sıvının bir miktarının çıkarılması gerekebilir. Bu sıvının alınması için beldeki omurga kanalından bir iğne sokulur.

• Genomik Testler

Lösemi hücrelerinin laboratuvar testlerinde belirli genler, kromozom değişiklikleri ve lösemiye özgü olan diğer sorunlar tanımlanır. Bunların yanı sıra birtakım mutasyonlara ya da genetik değişikliklere rastlanılabilir. Genomik testler prognozun belirlenmesinde ve tedavinin yönlendirilmesinde yardımcı olabilmektedir.

Doktorlar lösemiden şüphelenirlerse kişileri kan kanseri alanında uzman olan bir doktora (hematolog ya da tıbbi onkolog) yönlendirebilirler.

Akut Miyelojenöz Lösemi (AML) Doktor Randevusuna Hazırlık

Kişilerde akut miyelojenöz lösemi belirti ya da semptomları varsa aile doktoruna ya da bir pratisyene gidilebilir. Bununla beraber kişiler bazı durumlarda kan hücresi hastalıkları (hematolog) konusunda uzman olan bir doktora hemen yönlendirilebilirler.

Doktor randevularında zaman kısıtlıdır. Bununla beraber hastalık hakkında konuşulacak çok fazla madde olabilir. Doktor randevusuna önceden hazırlanmak zamanın daha verimli kullanılabilmesini sağlar. Aşağıda hazırlık yapmaya olanak tanıyan ve doktordan ne beklenebileceğini açıklayan bilgiler yer alır:

Ne Yapılabilir?

• Randevu öncesinde kısıtlama var mı diye öğrenilmelidir.

Randevu alınırken diyeti kısıtlamak gibi önceden yapılması gereken bir durumun olup olmadığı öğrenilmelidir.

• Belirtiler not edilmelidir.

Kişiler randevu alma nedeni saymasalar bile tüm belirti ve semptomlarını not almalıdırlar.

• Kişisel bilgiler hazırlanmalıdır.

Kişiler yaşamlarında aşırı stres içeren olaylar ve son zamanlarda yaşadıkları büyük değişimler dahil olmak üzere önemli kişisel bilgilerini yazmalıdırlar.

• İlaçlar yazılmalıdır.

Alınan tüm ilaçların, vitaminlerin ve varsa takviyelerin isimleri yazılmalıdır. Ayrıca bu ilaçlardan ne kadar kullanıldığı da not alınmalıdır.

• Refakat edebilecek biri düşünülmelidir.

Randevu esnasındaki tüm bilgilerin hatırlanması kimi zaman zor olabilir. Bu nedenle kişiler kendilerine eşlik edecek birini düşünmelidirler. Bu sayede herhangi bir bilginin kaçırılma ya da unutulma ihtimali azalır. İlgili Link: Stresi Azaltmanın 6 Kolay Yolu!

• Soru listesi yapılmalıdır.

Doktora sorulması planlanan sorular hazırlanmalıdır.

Randevuya Kadar Ne Yapılabilir?

Kişiler belirti ya da semptomlarını kötüleştirebilen faaliyetlerden kaçınmalıdırlar. Mesela kendilerini yorgun hissediyorlarsa mutlaka dinlenmeye çalışmalıdırlar.

Doktorla geçirilen süre sınırlı olabileceği için soru listesi hazırlamak zamandan en iyi şekilde faydalanmayı sağlayabilir. Kişiler sormayı planladıkları soruları önem derecesine göre listeleyebilirler. Akut miyelojenöz lösemiyle ilgili sorulabilecek bazı temel sorular aşağıdadır:

• Belirtilerime ya da içinde bulunduğum duruma sebep olan şey nedir?
• Yaşadığım belirtilerin başka olası nedenleri var mıdır? Varsa nelerdir?
• Ne tür testlere ihtiyacım olabilir?
• En iyi hareket etme şekli nedir?
• Önerilen birincil yaklaşımın alternatifleri nelerdir?
• Başka sağlık durumlarım da var. Hepsini en iyi şekilde nasıl yönetebilirim?
• Uymam gereken bir kısıtlama var mı?
• Yazdığınız ilaçlara alternatif olabilecek genel bir ilaç var mı?
• Bilgi alabileceğim broşür ya da yazılı başka materyal var mı? İnternet araştırmam için hangi web sitelerini önerirsiniz?
• Takip randevularının olup olmayacağı hangi duruma göre belirlenecektir?

Kişiler başka soru sormaktan da çekinmemelidirler.

Doktordan Ne Beklenir?

Doktor, kişiye birtakım soru soracaktır. Kişiler kendilerine yöneltilebilecek sorulara hazır olurlarsa zamanı daha iyi şekilde kullanabilirler. Doktorlar durumla ilgili olarak aşağıdaki soruları sorabilirler:

• Belirtiler ilk olarak ne zaman ortaya çıktı?
• Belirtiler sürekli mi oldular? Yoksa arada sırada mı oluyorlar?
• Belirtilerinizin şiddeti ne kadardır?
• Semptomlarınızı daha iyi hale getiren ya da tam tersi daha da kötüleştiren herhangi bir durum/durumlar gözlemlediniz mi? İlgili Link: Kalp Krizi Belirtileri Nelerdir?