İçilen alkol karaciğere zarar verdiği zaman alkolik hepatit gelişir. Alkolün karaciğere nasıl zarar verdiği ve alkolik hepatitin neden yalnızca bazı ağır içicilerde geliştiği açık değildir.
Alkolik hepatitte, aşağıdaki faktörlerin etkili olduğu bilinir:
• Alkolün parçalanma sürecinde vücudun oldukça toksik kimyasallar üretmesi
• Oluşan kimyasalların karaciğer hücrelerini yok eden iltihabı tetiklemesi
• Zaman geçtikçe yara izlerinin karaciğerin fonksiyonuna etki etmesi ve sağlıklı karaciğer dokusunun yerini alması
• Ortaya çıkan son durum geri dönüşümsüz skarlaşma (siroz) durumudur. Bu durum karaciğer hastalığında son aşamadır.
Alkolik hepatitte rol oynaması mümkün diğer faktörler aşağıdaki şekildedir:
• Diğer Hepatit Türleri
Hepatit C’ye sahip olan kişilerde siroz gelişme olasılığı daha fazladır. Bu kişiler orta derecede bile alkol tüketseler siroz geliştirme olasılıkları mümkündür.
• Yetersiz Beslenme
Çok fazla oranda alkol tüketen kişiler yetersiz beslenirler. Bu kişiler yetersiz yemek yediklerinden dolayı ya da alkol ve onunla beraber olan yan ürünler vücudun besin maddelerini doğru şekilde emmesini engellediklerinden dolayı yetersiz beslenme sorunuyla karşı karşıya kalırlar. Besin eksiliği durumu karaciğer hasarına katkıda bulunan bir durumdur.
Risk Faktörleri
Alkolik hepatitte en baş risk faktörü tüketilen alkol miktarıdır. Elbette alkolik hepatit riskine ne kadar alkolün neden olduğu net şekilde bilinmemektedir. Fakat belli koşullara sahip çoğu kişinin en az yirmi sene boyunca, günlük yedi bardak şarap, yedi bira ya da eşdeğer 100 gram alkol geçmişi vardır.
Bunlarla beraber daha az oranda alkol tüketen ve başka risk faktörlerine sahip olan kişilerde de alkolik hepatit görülebilir.
Diğer risk faktörleri aşağıdadır:
• Cinsiyet
Kadınların riski daha yüksektir. Bundaki etken, kadınlarında alkolün işlenme biçimindeki farklılıklardır.
• Obezite
Aşırı kiloya sahip kişilerin alkolik hepatit geliştirme riskleri daha olasıdır. Ayrıca alkolik hepatitten siroza ilerleme durumları da daha olasıdır.
• Genetik Faktörler
Yapılan çalışmalarda genetik ve çevresel faktörleri ayırmak oldukça zordur. Fakat alkol kaynaklı ortaya çıkan karaciğer hastalığında genetik bir bileşenin var olduğu düşünülür.
• Irk ve Etnik Köken
Siyahiler ve Hispanikler alkolik hepatit açısından daha fazla risk altında olabilirler.
• Aşırı İçki
Erkekler açısından bir/iki saat içerisinde beş ya da beşten daha fazla içki tüketilmesi, kadınlar açısından aynı saat aralıklarında dört ya da dörtten daha fazla içki tüketilmesi alkolik hepatit riskini arttırabilir.
Komplikasyonları
Şiddetli karaciğer hasarından ortaya çıkan alkolik hepatit komplikasyonları, skar dokusuyla ilgilidir. Skar dokusu karaciğerden kan akışını yavaşlatabilir, büyük bir kan damarındaki (portal ven) basıncı artırabilir ve toksin birikimine sebep olabilir. Komplikasyonlar:
• Büyümüş Damarlar (Varisler)
Portal damardan serbest şekilde akamayan kan, yemek borusundaki ya da midedeki diğer kan damarlarına geri dönebilir. Kan damarları ince duvarlara sahiptirler ve eğer damarlara çok fazla kan dolarsa, kanama meydana gelebilir. Üst midede ya da yemek borusunda ağır bir kanama hayatı tehdit eden bir durumdur ve acil müdahale gerektirir.
• Asit
Karında biriken sıvı enfekte olabilir. Bu durumda antibiyotik tedavisine ihtiyaç duyulabilir. Asit, yaşamı tehdit eden bir durum değildir fakat çoğu zaman gelişmiş alkolik hepatitin ya da sirozun belirtisidir.
• Uyuşukluk, Karışıklık ve Konuşma Bozukluğu (Hepatik Ensefalopati)
Hasarlı bir karaciğerin olması vücuttaki toksinlerin atılmasını zora sokabilir. Toksin birikmesi beyne zarar verebilir. Şiddetli Hepatik ensefalopati komaya sebep olabilir.
• Böbrek Yetmezliği
Hasarlı bir karaciğer böbreklere kan akışını etkileyebilir ve bu organların zarar görmesine neden olabilir.
• Siroz
Karaciğerde oluşan bu hasar karaciğer yetmezliğine neden olabilir.
Alkolik Hepatit Önleme
Aşağıdaki maddelerin uygulanması alkolik hepatit riskinin azaltılmasında yardımcı olabilir:
• Ölçülü Şekilde Alkol Almak
Alkolik hepatiti önlemenin tek çaresi alkolden tamamen uzak durmaktır. Bunun yanı sıra ölçülü davranmak riski azaltabilir. Sağlıklı yetişkinler koşuluyla ölçü, her yaş ve 65 yaş üstü erkekler günde bir içki, 65 yaş ve altındaki erkekler için günde iki içkidir.
• Hepatit C’den Korunma
Hepatiti C’ye bir virüs neden olur. Hepatit C, bir karaciğer hastalığıdır. Bu hastalık tedavi edilmezse siroza neden olabilir. Eğer kişide Hepatit C varsa ve bu kişi alkol alıyorsa, bu kişide siroz gelişme olasılığı daha yüksektir.
• İlaçlarla Beraber Alkol Alımına Dikkat Etmek
Kişiler reçeteli olarak kullandıkları ilaçların alkolle beraber alınıp alınamadıklarını doktorlarına mutlaka sormalıdırlar. Reçetesiz alınan ilaçların da üzerindeki etiketler ve içindeki uyarı bilgileri okunmalıdır. Bazı ilaçlar alkolle beraber alındıklarında komplikasyonlara neden olabilirler. Bu ilaçlar kullanılırken alkol alınmamalıdır. Özellikle asetaminofen (Tylenol, diğerleri) gibi ağrı kesiciler alkolle beraber asla kullanılmamalıdırlar.
