Tüp bebek tedavisi hakkında kısaca erkek ve dişi üreme hücrelerinin hücre dışı koşullarda döllenmesidir denilebilir. Modern tüp bebek tedavisinin kurucusu Robert G. Edwards’tır. Tüp bebek (Louise Brown) sonucu doğan ilk bebek 1978 yılında İngiltere’de dünyaya gelmiştir. 1971 yılından itibaren tüp bebek ile ilgili tüm uygulamalar mevcut tüp bebek tekniğinin temelini oluşturmuştur. Tüp bebek konusundaki gelişmeler dünyada hızla yer almaya devam ederken, ülkemizde tüp bebek konusunda yapılan araştırmalara kayıtsız kalmamış ve tüp bebek yöntemlerini yaygınlaştırmaya başlamıştır. Daha sonra 1989 yılında Ege Üniversitesi’nde ilk tüp bebek uygulaması yapılmıştır.
Tüp bebek teknikleri her geçen gün gelişerek yeni yöntemlerle hayatımıza girmelerini sağlamıştır. Bu son teknolojik gelişmeler, tüp bebek tedavisinin başarı oranını etkileyen faktörler temel alınarak yapılmıştır. Bu gelişmelere kısaca değinmek gerekirse; mikroskop altında yapılan testis biyopsisi (Mikrotez). Genetik sorunu olan çiftlerin embriyolarının incelenip sağlıklı embriyolar arasından seçilmesi teknikleri PGD (Preimplantasyon Genetik Tanı). Embriyoların lazer kullanılarak inceltilmesi (Assisted Hatching). Bu aşamadan sonra diondurma yani frozeen aşaması olur. Embriyo embriyolarının gelişimini kamera altında izlemek ve sağlıklı olanları seçmek için kullanılan teknikler (Embriyoskop)
Aşama 1 (Çiftin İlk Muayenesi ve Değerlendirmesi)
Çiftin önceki tedavileri ve gebelik, doğum ve düşük yapma öyküleri dinlenir. Varsa eski tarama ve test sonuçları değerlendirilecektir.
- Herhangi bir türde cerrahi rapor veya notlar
- Semen analizi
- Erkek ve kadın kan testleri
- Önceki tedavilerin raporları
- Rahim filmleri
- Kromozomal analizler
- Hastalıkların raporları
Planlanan tüp bebek tedavisi tüm bu verilere ve ameliyatın yapıldığı tarihe bağlıdır. Tedavi kararı verilecektir.
İlgili Link: Bebeklerin Süt İhtiyacı Ne Kadardır?
2. Aşama (Yumurtalık Uyarımı ve Yumurta Üretimi)
Yumurtlama ilaçları (iğne tedavisi) yumurtalıktan iyi bir embriyo seçip rahim içine yerleştirmek ve çok sayıda yumurta üretmek için uygulanır. İlacın dozu ve tedavi süreci hastanın yaşı ve yumurta rezervine göre değişmektedir.
3. Aşama (Yumurta Toplama)
Gelişmekte olan yumurtalar anestezi altında toplandı ve laboratuvar koşullarında döllenme için saklandı. Bu süre zarfında erkek de sperm bağışında bulunur. Meni analizinde olduğu gibi mastürbasyon ile meni alınır. Mikro TESE ile sperm bağışı yapamayan erkeklerden sperm toplanır. Yumurta toplama günü bağışlanan sperm örnekleri için erkek 2-4 gün cinsel ilişkiden kaçınmalıdır. Bu süre 7 günü geçmemelidir.
Adım 4 Tüp Bebek (IVF) veya Mikroenjeksiyon (ICSI) Uygulamaları
- Klasik Tüp Bebek ( Tüp Bebek): Tüp bebek başlangıcında, mikroenjeksiyon zamanında daha sık kullanılan bir tekniktir. Son yıllarda ICSI’ye göre daha düşük fertilizasyon oranları ile istenmeyen bir tüp bebek tekniği haline gelmiştir.
- Mikroenjeksiyon (ICSI): Mikroskop altında bir pipet kullanılarak spermin doğrudan yumurtaya enjekte edilmesi yöntemidir. Mikroenjeksiyon yöntemi (ICSI) günümüzde tüp bebek tedavisinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Mikroenjeksiyonda amaç her yumurtayı spermle buluşturarak döllenme şansını yüksek bir orana çıkarmaktır. Özellikle erkeklerde şiddetli kısırlık durumlarında mikroenjeksiyon yöntemi yaygın olarak kullanılmaktadır.
- Erkekten alınan sperm ve kadından alınan yumurtalar mikroskop altında birleştirildikten sonra vücuttaki ortama benzer kuluçka makinesi adı verilen bildiğimiz cihazlarda evrimlerine göre 7. Güne kadar takip edildi.
Aşama 5 (Embriyo Transferi)
Laboratuvarda iki ile altı gün arasında saklanan döllenmiş yumurta, özel bir kateter kullanılarak ağrısız bir şekilde rahim içine yerleştirilir. Hamilelik testi yapılana kadar seks yapılması önerilmez. Ağrı kesici olarak parasetamol grubundan ilaçlar kullanılabilir. Transferden 1 gün sonra sıcak banyo şeklinde banyo yapabilirsiniz.
Adım 6 (Hamilelik Testi)
Geçişten 12 gün sonra hamile olup olmadığınızı görmek için hamilelik testi yapılacaktır. Bu test, açlık veya tokluk gerektirmeyen kanda B-HCG adı verilen bir kan testidir. Hasta hamile olduğu öğrenildikten 1 hafta-10 gün sonra ultrasona çağrıldı. Öte yandan banliyöde veya yurt dışında yaşayan hastalar, yerinde kontrol edip bilgi veriyor. Gebelik sonrası normal bir gebelik olsa da özellikle ilk 3 ay destekleyici ilaç kullanmayı bırakmıyoruz.
İlgili Link: Yeni Doğan Bebek Bakımı Ve İlk Banyo
